Friday 9 January 2015

Ürün İçeriği Nasıl Okunur ? - Part I

Cok uzun ve derin bir mevzu oldugundan yaziyi 2 part halinde yayinlamayi dusundum :)
Genel olarak kendi bildiklerime eklemek ve en dogru bilgiyi aktarmak icin yabanci birkac siteden INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) ve FDA (The US Food and Drug Admininistration) kaynakli bilgi alip turkceye cevirmem gerekti. Fotograflar alintidir. Ancak bu yazi kesinlikle bir kisisel bilgi ve emek yansimasidir!


Urun icerigi okumak kesinlikle size hastalikli bir ilgi gibi gorunmesin. Her gun sampuan, sac kremi/maskesi, sac sekillendiriciler, dus jeli, sabun, nemlendirici, oje ve aseton, gunes koruyucu, tras kopugu, dis macunu vesaire diye uzayan ve yolu uzun olan :) herkesin mutlaka kullandigi kozmetik urunlerin 30 saniye kadar bir surede cilt/sac derinize nufuz ettigi bir gercek. Sadeligi seven insanlarin bile gunluk 100’den fazla kimyasal maddeyi vucuduna kabul ediyor olmasi kacinilmaz bir durum haline geldi.

Elinizde tuttugunuz urunun icerik etiketine bakarak tam olarak tum maddelerin ne oldugunu anlamaniz neredeyse imkansiz. Ancak dikkat etmeniz gereken birkac hususu ogrendiginiz takdirde alisveris yaparken bir raftan aldiginiz urunun arkasinda yer alan icerik etiketiyle 15 saniye kadar gozgoze gelmeniz karar vermeniz hususunda yeterli olacaktir.

Tum dunyada urun iceriginin yazilmasi konusunda ortak bir dil var ve bu dil INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) tarafindan belirlenmis. Bitki ve meyve ozlerinin latince isimlerinin yazilmasi bu sistemin bir geregi imis. Urunlerin icindekiler kismi yazilirken etikete urunun icinde en fazla kullanilan urun basta ve en az kullanilan madde sonda olmak uzere coktan aza seklinde bir icerik siralamasi yapilir. Ilk sirada aqua yazan bir etiketle muhatapsaniz elinizde urunde % 75-95 araliginda su bulunuyor demektir. Peki bizim aradigimiz antioksidanlar, vitaminler, asitler, enzimler ve diger aktifler nerede? Kalan aralik yuzdesinde. Su an icin mumkun gorunmemekle birlikte icerik konusunda benim firmalardan bekledigim ve istedigim sey: icerik etiketinde urunde kullanilan maddelerin oran veya miktarlarinin acik olarak yazmasi. Parfum urun iceriginin %3-50'si arasinda degistiginden, aradiginiz aktif madde (urunu alma sebebiniz) parfumden sonra siralanmis/listelenmis ise %3'unden daha az etken maddesi olan bir urun almak uzeresiniz demektir.Yani %2 oraninda argan yagi iceren urunu argan yagli sac bakim serumu diye satin aliyoruz. Bu bilgiyi ezbere aldiktan sonra gelelim devamina..

Tuketicilerin urun hakkindaki bilgisi malesef urun etiketi ile sinirli kalabiliyor.Urunun on yuz etiketinde yazili olanin urunun aslinda ne oldugunu tek basina ifade edemeyecegini anlamamiz gerekiyor. Hicbir kozmetik firmasinin urunun guvenilirligi ile ilgili bir test yapma zorunlugunu bulunmuyor. Bu baglamda sunu unutmayalim, urunun uzerinde herhangi bir uyari var ise aklinizda tehlike canlari calmasi lazim. Bu durumda urunun guvenilirliginden firma da emin degil, ‘Aman canim Saglik Bakanligi’ndan onay almis, buraya rafa kadar gelmis bir urun bu’ deyip guven duymak benim nazarimda yanlis.

Unutmayin, elinizde tuttugunuz urun ile ilgili sizi bilgilendirebilecek tek sey urunun (genellikle) arka yuzundeki icerik etiketi. Satis danismanlari bana bu noktada kizabilir, ancak hedefin satis oldugu bir durumda ben asla saglikli ve tarafsiz bir danismanlik gorebilecegimi dusunmuyorum.Dermatolojik olarak test edilmistir, tahris yaratmaz, alerjen icermez gibi cumleler sizin cildinizde bir sorun yasamayacaginiz anlamina da gelmiyor. Biliyorum karamsar bi tablo oldu :)


Aldigimiz urun cildimizde herhangi olumsuz bir reaksiyona neden olduysa esasen iade veya sikayet yoluyla geri bildirimini yapmamiz gerekiyor ancak ben de dahil olmak uzere genellikle bunu yapmiyoruz. Kendi cildime uygun urunu secememisim deyip konuyu kapatiyoruz. Cunku arka odada para basma makinemiz var :) Kozmetiklerin cildinizde yaratabilecegi irritasyonun veya alerjik tepkimenin en onemli gostergesi tahris hissi ve kizarma goruntusudur. Iceriginde yazili bariz alerjen bir madde yoksa bile (ornegin) 20 maddenin herhangi ikisinin bilesimi sizin cildinizde irritasyon yaratabilir. Dolayisiyla cildimizde olumsuz bir reaksiyona sebep olmayacagindan kesin olarak emin olmak soz konusu degil.

Hipoalerjenik kelimesi gecen urunlerin daha az irritasyona sebep oldugunu bilelim. Defalarca irritasyon kelimesini kullanmisken aklima geldi; kozmetiklerinizin agzini acik durumda birakmayin ve makyaj malzemelerinizi baskalariyla paylasmayin.

Kullanim Omru: Kozmetikler icin 3 yila kadar dayanacagi bilgisi benim icin asparagas.1 yildan sonra kullanimlari dogru degil diye biliyorum. Satin alirken uretim tarihi ve son kullanma tarihi bilgilerini mutlaka kontrol edin. Tum bunlari siralarken uzun gibi geliyor ancak 15sn icerik etiketi incelemek ve kasaya giderken tarih bilgilerini kontrol etmek hic bas agritici degil inanin!

Bu urun dogalmis bunu alayim! Sadece bitki ve hayvan kaynakli maddelerden uretilen urunun cilt icin iyi oldugunu bize kim ezberletti? Bu konuda kesin bir bilimsel bilgi yok, biz oyle kabul edip yasiyoruz.. Ayrica iceriginde en az %10 organik madde olan urun, etiketine ‘Organik’ yazabilmeye hak kazaniyor. Bknz: Ecocert vb standartlar. Urun etiketinde dogal yaziyor olmasi icerigin tamaminin dogal maddelerden olustugu anlamina gelmiyor Bu arada her kimyasal kotudur anlami cikmamali burdan. Cilt icin faydali kimyasallar var.  

Cruelty Free! Hayvan testlerine tabi tutulmamis urunlerin kullandigi bir ifadedir. Bu ifadeyi urun uzerinde gormek istemek konusu sizin seciminize kalmis. Her zaman mumkun olmasa da ben bunu aklimda tutmaya calisiyorum. Bu konu uzerine bilgi edinmek isteyenler icin blogumda detayli bir yazisi bulunuyor.

Nonkomodojenik deniyorsa urun icin, E Voila!, o urun akne olusumuna ve gozenek tikanmasina sebep olan maddeleri icermiyor demektir. Bu guzel.

Kimse size kozmetik kullanmayin demiyor tabiki yanlis anlasilmasin. Ben kendi adima bir cok urun kullaniyorum. Sadece bilincli olmamiz gerektigi konusunda basinizi agritiyorum. Lutfen ama lutfen icerik okumayi aliskanlik haline getirelim. Uzuuuuun icerikli urunler konusuna supheyle yaklasin, ne kadar az madde okadar iyi esasen.

Bu icerik listeleri size cogu zaman uzun ve mikroskopla bakilmasi gerekiyor gibi gorunebilir. Haklisiniz da, firmalar resmen biz okuyamayalim diye yazi puntosunu eksi zilyon olarak kullaniyor. Icerikte siralanmis maddelerin isimlerinin latince olmalari da bizi zorluyor. Hic iceriginden bahsetmeyen ve bu konuya zahmet edip urunun on/arka etiketinde yer vermeyen firmalar da var. Esasen urun iceriginde ne oldugunu bilmeniz, firmalarin son istegi. Siz bilincli ve bas agritan musteri potansiyelisiniz!
Yazinin birinci kismi burada son buluyor. II.Yazida en cok kacinmamiz gereken maddeler kismi var. Faydali olmasi dilegiyle! Goruslerinizi lutfen benimle paylasin.
Sevgiler
Balbakim

11 comments:

  1. Bu yazının devamını sabırsızlıkla bekliyorum.. Çok kafamı karıştıran ve öğrenmek istediğim bir konuydu...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Tesekkurler :) devamini da hazirliyorum, yarin post ederim diye dusunuyorum. Umarim faydali olmustur.

      Delete
  2. Kullanım miktarına göre sıralama yapıldığını bilmiyordum. Bundan sonra içerikte bu gizli bilgiyi de dikkate alacağım. İçeriğin hiç bulunmayabildiği bir memlekette olan içeriğin güvenilirliği de şüpheli zaten. Ne yapıyorsak kendi elimizle, isteye isteye ve hatta masraf ede ede yapıyoruz ya, vah bize. Oldukça bilgilendirici bir yazı olmuş; elinize, emeğinize sağlık. Âheste âheste, hazmede hazmede içiyorum blog paylaşımlarınızı... :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. Cok tesekkurler, faydali bulmaniza gercekten cok sevindim:) Konunun 2.kisim yazisini da lutfen okuyun, en kisa zamanda yayinlamaya calisacagim.

      Delete
    2. Sabırsızlıkla beklemedeyim zaten. :)

      Delete
  3. Ya harika olmus bu, müthis bilgilendirici ve cidden cok emek sarf ettigin de bariz ortada. Seni tebrik etmek, bu güzel bilgiler icin de tesekkür etmek istiyorum.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Eylem'cim senin boyle dusunmen beni cok cok mutlu etti. Cok tesekkur ederim !
      Keske daha fazla insana ulasabilse bu yazilar..

      Delete
  4. Yeni keşfettim buraları ve hemen sık kullanılanlar bölümüme

    ReplyDelete
  5. ** tam yazamadan yolladim yorumu (devamı)
    ..ekledim. Başucu kitabı gibi bir blog,emeginize sağlık. Bu arada içerik kısmının üzerine herhangi bir yazı yazılması kanunen yasakmis ama bunu yapan firmalar görüyoruz hala maalesef.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Merhaba,
      Cok tesekkur ederim ne kadar onore edici bir yorum! :) Paylasim icin de tesekkurler, bilmiyordum :)

      Delete
  6. Ben teşekkür ederim, sevgiler :)

    ReplyDelete